Khám phá vườn quốc gia Khao Yai: Hướng dẫn về kỳ quan thiên nhiên của Thái Lan

Khám phá vườn quốc gia Khao Yai: Hướng dẫn về kỳ quan thiên nhiên của Thái Lan background image

Hành trình đến Công viên Quốc gia Khao Yai

Vườn quốc gia Khao Yai, một trong những công viên quốc gia lâu đời nhất và được kính trọng nhất ở Thái Lan, là viên ngọc quý trên vương miện của khu bảo tồn thiên nhiên đất nước. Có diện tích hơn 2.000 km2 trên khắp bốn tỉnh, đây là Di sản Thế giới được UNESCO công nhận, nổi tiếng với sự đa dạng sinh học phong phú và cảnh quan tuyệt đẹp. Từ những khu rừng nhiệt đới và đồng cỏ tươi tốt đến vô số loài động thực vật, Khao Yai là một mô hình thu nhỏ của vẻ đẹp sinh thái huy hoàng của Thái Lan. Du khách sẽ được chiêm ngưỡng một loạt kỳ quan thiên nhiên đầy mê hoặc, khiến nơi đây trở thành điểm dừng chân không thể thiếu đối với bất kỳ người yêu thiên nhiên nào.

Tham quan Khao Yai là một thú vui quanh năm, với mỗi mùa mang đến một trải nghiệm độc đáo. Tuy nhiên, thời gian tốt nhất để ghé thăm là từ tháng 11 đến tháng 2 khi thời tiết mát mẻ và dễ chịu hơn, khiến các hoạt động ngoài trời như đi bộ đường dài và khám phá động vật hoang dã trở nên thú vị hơn. Công viên nằm gần Bangkok, chỉ cách ba giờ lái xe, khiến nơi đây trở thành một lối thoát dễ dàng khỏi sự hối hả và nhộn nhịp của thành phố, mang đến một nơi trú ẩn thanh bình và sảng khoái hòa mình vào thiên nhiên.

Khao Rom

Những đỉnh núi hùng vĩ: Khao Laem và Khao Rom

Chuyến đi đến Khao Laem và Khao Rom, những đỉnh núi cao nhất của công viên, là một thử thách mang lại cho những người đi bộ đường dài một số cảnh quan ngoạn mục nhất ở Thái Lan. Khi bạn lên cao, cảnh quan sẽ biến đổi, mang đến cái nhìn thoáng qua về động vật hoang dã quý hiếm và các loài thực vật kỳ lạ độc đáo cho thiên đường sinh thái này. Những con đường mòn này, tuy khắt khe nhưng phù hợp với hầu hết các cấp độ thể chất và mang đến cơ hội tuyệt vời để trải nghiệm hệ sinh thái đa dạng của công viên. Cảm giác đạt được thành tựu khi đạt đến đỉnh cao là không gì sánh bằng khi bạn đứng giữa những đám mây, nhìn ra khu rừng xanh tươi rộng lớn của Khao Yai.

An toàn là điều tối quan trọng khi khám phá những con đường mòn trên núi này. Điều cần thiết là phải kiểm tra với hướng dẫn viên của công viên về tình trạng đường mòn, đặc biệt là trong mùa mưa khi đường đi có thể trơn trượt và khó đi hơn. Đi bộ đường dài có hướng dẫn viên là điều nên làm, không chỉ vì sự an toàn mà còn để hiểu rõ hơn về những nỗ lực bảo tồn và đa dạng sinh học phong phú của công viên. Các hướng dẫn viên có kiến thức về hệ thực vật và động vật địa phương và có thể hiểu sâu hơn về tầm quan trọng sinh thái của công viên.

Thác Haew Suwat

Đi bộ qua những cảnh quan đa dạng

Mạng lưới đường mòn đi bộ đường dài rộng lớn của Khao Yai là thiên đường của những người đi bộ đường dài. Những con đường mòn trải dài từ những chuyến đi bộ dễ dàng đến những chuyến đi vất vả hơn, đáp ứng mọi cấp độ kinh nghiệm và thể chất. Những con đường mòn ngắn hơn, được đánh dấu rõ ràng là nơi hoàn hảo cho các gia đình và những người đi bộ đường dài bình thường, mang đến những khung cảnh tuyệt đẹp và cơ hội quan sát động vật hoang dã trong môi trường sống tự nhiên của chúng. Những con đường mòn dài hơn, chẳng hạn như chuyến đi đến Thác Haew Suwat, đầy thử thách hơn nhưng cũng không kém phần bổ ích, dẫn những người đi bộ xuyên qua những khu rừng rậm rạp và băng qua những dòng suối trong vắt, đỉnh cao là khung cảnh hùng vĩ của thác nước.

Đối với những người đam mê chim, Khao Yai là thiên đường. Công viên là nơi sinh sống của hơn 300 loài chim, bao gồm cả chim mỏ sừng và chim bói cá. Vòng ngắm chim dài 1,2 km là việc phải làm, mang đến cơ hội quan sát cận cảnh những sinh vật tuyệt đẹp này. Sự tĩnh lặng của khu rừng cộng với tiếng chim hót du dương tạo nên một bầu không khí thanh bình và gần như huyền bí. Đi bộ 3,3 km đến Tháp quan sát Nong Pak Chi là một con đường mòn phổ biến khác, mang đến cơ hội quan sát voi trong tự nhiên, đặc biệt là vào lúc bình minh hoặc hoàng hôn khi chúng hoạt động tích cực nhất.

<img src=”https://www.agoda.com/wp-content/uploads/2024/01/Khao-Yai-Group-of-Wild-Elephant.jpg” class=”img-fluid” title= “”Voi hoang dã” alt=”Voi hoang dã”>

Gặp gỡ với hoang dã: Quan sát động vật hoang dã

Trải nghiệm ngắm động vật hoang dã ở Công viên Quốc gia Khao Yai không có gì đặc biệt. Công viên là nơi trú ẩn của nhiều loài, bao gồm báo đốm, vượn và voi châu Á hùng vĩ. Những người khổng lồ hiền lành này, lên tới hàng trăm người, thường được nhìn thấy gần các hố nước và bãi muối. Quan sát chúng trong môi trường tự nhiên là một trải nghiệm khiêm tốn và đầy cảm hứng. Sự đa dạng sinh học của công viên còn mở rộng đến cả các loài bò sát và lưỡng cư, với nhiều loài rắn và ếch khác nhau góp phần tạo nên bức tranh phong phú về cuộc sống ở đây.

Những người quan sát chim sẽ thấy mình đang ở một thiên đường, với Khao Yai có vô số loài chim đáng kinh ngạc. Các khu rừng của công viên vang lên tiếng kêu của chim cu, bồ nông và chim mỏ sừng nổi bật, những loài có sải cánh ấn tượng và những đặc điểm độc đáo khiến chúng trở thành địa điểm yêu thích của du khách. Tháp quan sát Nong Pak Chi là địa điểm thuận lợi tuyệt vời để ngắm chim và động vật hoang dã, đặc biệt là vào những giờ mát mẻ lúc bình minh và hoàng hôn khi động vật hoạt động mạnh nhất.

Cầy hương châu Á

Sự hồi hộp của chuyến đi săn đêm

Khi màn đêm buông xuống Công viên Quốc gia Khao Yai, một thế giới khác hiện ra. Chuyến đi săn đêm mang đến cơ hội duy nhất để chứng kiến khía cạnh ban đêm của rừng rậm. Phía sau chiếc xe bán tải, được hướng dẫn bởi con mắt sắc bén của các nhân viên kiểm lâm, du khách dấn thân vào bóng tối. Điểm nổi bật của safari là cơ hội phát hiện các loài động vật như hươu, cầy hương và đôi khi là những động vật có vú lớn hơn khó nắm bắt vào ban ngày. Âm thanh của rừng rậm vào ban đêm, cùng với cảm giác hồi hộp khi phát hiện động vật hoang dã trong môi trường sống tự nhiên của chúng dưới bóng tối bao phủ, tạo nên một trải nghiệm khó quên.

Những chuyến đi săn này không chỉ để ngắm nhìn động vật; họ đang trải nghiệm khu rừng ở trạng thái nguyên sơ nhất. Bầu không khí yên tĩnh nhưng mãnh liệt của màn đêm, thỉnh thoảng có tiếng chim đêm hay tiếng xào xạc trong bụi cây, tạo thêm phần phấn khích và bí ẩn cho cuộc phiêu lưu. Đó là lời nhắc nhở về vẻ đẹp hoang sơ của Khao Yai và tầm quan trọng của việc bảo tồn môi trường sống tự nhiên này.

Hang dơi Khao Luk Chang

Hiện tượng hang dơi Khao Luk Chang

Hang dơi Khao Luk Chang mang đến một cảnh tượng không giống bất kỳ nơi nào khác. Mỗi buổi tối, khi mặt trời bắt đầu lặn, hàng nghìn con dơi bay ra khỏi hang, bay lượn trên bầu trời trong một vũ điệu mê hoặc. Hiện tượng tự nhiên này không chỉ là cảnh tượng thị giác mà còn là một phần quan trọng trong hệ sinh thái của công viên. Dơi đóng vai trò quan trọng trong việc thụ phấn và kiểm soát côn trùng, khiến cuộc di cư hàng đêm của chúng trở thành một nghi lễ quan trọng.

Cuộc hành trình đến hang dơi có thể là một cuộc phiêu lưu. Địa hình gồ ghề dẫn vào hang làm tăng thêm cảm giác phấn khích, tuy nhiên bạn nên sắp xếp để nhân viên kiểm lâm hoặc hướng dẫn viên hộ tống bạn. Cảnh tượng những chú dơi trong cảnh mặt trời lặn là một trải nghiệm phi thường, mang đến góc nhìn độc đáo về mối liên kết giữa các hệ sinh thái của Khao Yai.

Cuộc phiêu lưu chèo thuyền vượt thác Whitewater

Đối với những người đang tìm kiếm cảm giác hưng phấn, cuộc phiêu lưu chèo thuyền vượt thác trên Sông Sai Yai là điều không thể bỏ qua. Trong mùa mưa, thác ghềnh của dòng sông trở nên sống động, mang đến những chuyến đi đầy thử thách và ly kỳ. Khóa học có các thác ghềnh từ cấp 2 đến cấp 5, phục vụ cho cả người mới bắt đầu và người đi bè có kinh nghiệm. Dưới sự hướng dẫn của những người hướng dẫn chuyên môn, người chèo thuyền di chuyển qua các kẽ đá và dòng chảy mạnh, trải nghiệm sức mạnh phấn khích của dòng sông.

An toàn là ưu tiên hàng đầu và tất cả những người tham gia được yêu cầu tham dự buổi giới thiệu trước khi bắt đầu cuộc phiêu lưu chèo thuyền vượt thác. Trải nghiệm không chỉ là chinh phục thác ghềnh; đó là việc đắm mình trong vẻ đẹp tự nhiên của sông và rừng ở Khao Yai. Hành trình chèo thuyền mang đến một vị trí thuận lợi độc đáo để chiêm ngưỡng cảnh quan tươi tốt của công viên, khiến nơi đây trở thành một phần khó quên trong bất kỳ chuyến thăm nào đến Khao Yai.

Quảng trường Primo, Pak Chong

Khám phá Pak Chong gần đó

Pak Chong, thị trấn gần Công viên Quốc gia Khao Yai nhất, đóng vai trò là cửa ngõ chính cho du khách. Thị trấn quyến rũ này mang đến cái nhìn thoáng qua về cuộc sống địa phương của người Thái, với những khu chợ nhộn nhịp, quán cà phê cổ kính và người dân địa phương thân thiện. Đây là nơi lý tưởng để dự trữ đồ dùng trước khi vào công viên hoặc thư giãn sau một ngày khám phá. Cuộc hành trình từ Bangkok đến Pak Chong bản thân nó là một cuộc phiêu lưu, mang đến khung cảnh tuyệt đẹp của vùng nông thôn Thái Lan. Cho dù bạn chọn lái xe, đi xe buýt hay trải nghiệm dịch vụ tàu hỏa địa phương thì hành trình này là một phần của trải nghiệm Khao Yai.

Tại Pak Chong, du khách có thể khám phá các điểm tham quan địa phương như tham quan trang trại, vườn nho và trang trại Chokchai nổi tiếng. Thị trấn cũng đóng vai trò là trung tâm sắp xếp các tour du lịch và hoạt động trong Công viên Quốc gia Khao Yai, khiến nơi đây trở thành điểm dừng chân thuận tiện cho du khách. Các lựa chọn chỗ ở bao gồm từ nhà nghỉ bình dân đến khu nghỉ dưỡng cao cấp, phục vụ mọi đối tượng khách du lịch.

Khu nghỉ dưỡng ở Khao Yai

Chỗ ở và lập kế hoạch chuyến thăm của bạn

Khi lên kế hoạch đến thăm Công viên Quốc gia Khao Yai, điều quan trọng là phải xem xét các nỗ lực bảo tồn của công viên, bao gồm việc hạn chế số lượng du khách hàng ngày. Nên đặt trước, đặc biệt là trong mùa du lịch cao điểm. Đối với những người muốn ở lại trong công viên, có một số địa điểm cắm trại được trang bị tiện nghi hiện đại. Những địa điểm này mang lại cơ hội duy nhất để kết nối với thiên nhiên và trải nghiệm âm thanh cũng như cảnh đẹp về đêm của công viên.

Đối với những du khách thích chỗ ở thoải mái hơn, các khu vực xung quanh Khao Yai có nhiều khách sạn và khu nghỉ dưỡng đa dạng. Những cơ sở này bao gồm từ các cơ sở sang trọng với đầy đủ tiện nghi cho đến các nhà nghỉ ấm cúng do gia đình quản lý mang lại cảm giác cá nhân hơn. Ở gần công viên cũng cho phép bạn dễ dàng tiếp cận các lối vào của công viên và linh hoạt khám phá khu vực theo tốc độ của riêng bạn.

Tìm khách sạn ở Vườn quốc gia Khao Yai

vườn nho ở Kao Yai

Khám phá cảnh quan ẩm thực

Khao Yai không chỉ là bữa tiệc cho đôi mắt mà còn cho cả vị giác. Cảnh quan ẩm thực của khu vực cũng đa dạng như cảnh quan thiên nhiên, mang đến nhiều trải nghiệm ẩm thực đa dạng. Các nhà hàng địa phương và quán ăn đường phố phục vụ các món ăn truyền thống của Thái Lan, tràn ngập hương vị và gia vị. Đối với những người muốn thử điều gì đó khác biệt, khu vực này còn tự hào có một số nhà hàng và quán cà phê quốc tế, phục vụ mọi thứ từ ẩm thực Ý đến Nhật Bản.

Chợ địa phương là địa điểm không thể bỏ qua đối với những người đam mê ẩm thực, nơi bạn có thể nếm thử trái cây tươi, đồ ăn nhẹ truyền thống của Thái Lan và các món ngon địa phương. Vùng này còn nổi tiếng với những vườn nho, nơi du khách có thể nếm thử rượu vang và tìm hiểu về quy trình sản xuất rượu vang. Ăn uống ở Khao Yai là một trải nghiệm kết hợp sự phong phú của truyền thống ẩm thực Thái Lan với sự tươi ngon của sản phẩm địa phương, khiến nó trở thành điểm nhấn của bất kỳ chuyến đi nào đến khu vực.

Một con voi trên đường, Khao Yai

Những điều cần làm ở Vườn quốc gia Khao Yai

Công viên quốc gia Khao Yai cung cấp rất nhiều hoạt động ngoài việc ngắm động vật hoang dã và đi bộ xuyên rừng. Đối với những người quan tâm đến nghệ thuật, công viên và khu vực xung quanh là nơi có nhiều phòng trưng bày và cửa hàng thủ công trưng bày tác phẩm của các nghệ sĩ địa phương. Các chuyến du lịch sinh thái có sẵn cho du khách muốn tìm hiểu những nỗ lực bảo tồn và đa dạng sinh học của công viên. Những chuyến tham quan này được dẫn dắt bởi những hướng dẫn viên am hiểu và cung cấp cái nhìn sâu sắc về hệ sinh thái của công viên cũng như tầm quan trọng của việc bảo tồn chúng.

Để thay đổi không khí, du khách có thể tham gia các trải nghiệm văn hóa như lớp học nấu ăn truyền thống của Thái Lan hoặc đến thăm cộng đồng địa phương để tìm hiểu về cuộc sống nông thôn Thái Lan. Công viên cũng tổ chức nhiều sự kiện và lễ hội khác nhau trong suốt cả năm, mang đến cái nhìn thoáng qua về di sản văn hóa phong phú của Thái Lan.

Thác Năng Rồng tuyệt đẹp

Mẹo và thủ thuật du lịch

Khi đến thăm Công viên Quốc gia Khao Yai, điều quan trọng là bạn phải chuẩn bị sẵn sàng cho các điều kiện thời tiết khác nhau mà bạn có thể gặp phải. Cảnh quan đa dạng của công viên có nghĩa là thời tiết có thể thay đổi đáng kể, vì vậy nên mặc nhiều lớp và mang theo áo mưa. Nhận thức được các quy định của công viên, đặc biệt là về tương tác với động vật hoang dã và bảo tồn môi trường, là điều quan trọng để có một chuyến tham quan có trách nhiệm và thú vị.

Những người đam mê nhiếp ảnh sẽ thấy Khao Yai là thiên đường với vô số cơ hội để ghi lại vẻ đẹp tự nhiên của công viên. Từ phong cảnh toàn cảnh đến cận cảnh động vật hoang dã kỳ lạ và hệ thực vật sống động, khả năng chụp ảnh là vô tận. Hãy luôn nhớ tôn trọng môi trường tự nhiên và tránh làm phiền động vật hoang dã khi ghi lại những khoảnh khắc này.

Bạn cũng có thể thích

Next

Thời gian tốt nhất để đến thăm Đài Bắc - Hoạt động & Điểm tham quan cho mọi mùa

Hầu hết mọi người nghĩ đến Đài Bắc 101 khi nói đến một địa điểm mang tính biểu tượng để ghé thăm …

Điểm tham quan phù hợp với gia đình ở Ehime | 7 điều thú vị để làm với trẻ em Image

Điểm tham quan phù hợp với gia đình ở Ehime | 7 điều thú vị để làm với trẻ em

Ehime là một tỉnh của Nhật Bản nằm dọc theo bờ biển phía tây bắc của đảo Shikoku. Nơi đây được biết …

Chuyến đi trong ngày từ Fukuoka | 5 ý tưởng hành trình cho các tour du lịch trong ngày tự làm ở Kyushu Image

Chuyến đi trong ngày từ Fukuoka | 5 ý tưởng hành trình cho các tour du lịch trong ngày tự làm ở Kyushu

Fukuoka có thể là thủ đô của Kyushu, nhưng chắc chắn nó không phải là thành phố duy nhất đáng ghé thăm …

Chuyến đi trong ngày tốt nhất từ Tokyo | 8 địa điểm để nghỉ ngơi nhanh chóng bằng tàu cao tốc

Mạng lưới tàu cao tốc của Tokyo giúp bạn dễ dàng thoát khỏi thành phố trong một ngày và khám phá nhiều …

Đi vòng quanh Kyoto | Hướng dẫn về tàu cao tốc, xe buýt địa phương và cho thuê xe đạp Image

Đi vòng quanh Kyoto | Hướng dẫn về tàu cao tốc, xe buýt địa phương và cho thuê xe đạp

Thủ đô cũ của Nhật Bản là Kyoto là một thành phố đậm đà truyền thống và tràn ngập những điều kỳ …

Hướng dẫn đến Công viên Maruyama | Ngắm hoa anh đào và khám phá Gion ở Kyoto Image

Hướng dẫn đến Công viên Maruyama | Ngắm hoa anh đào và khám phá Gion ở Kyoto

Ẩn mình gần sườn đồi của quận Higashiyama ở Kyoto, Công viên Maruyama là một ốc đảo tự nhiên tuyệt đẹp của …

Chợ Chatuchak: Tham quan khu chợ lớn nhất Bangkok

Chợ Chatuchak là một khu chợ rộng lớn nằm ở quận Chatuchak của Bangkok. Nó thường được gọi là “Chợ cuối tuần …

Chợ Nishiki | Các cửa hàng hàng đầu để ghé thăm và ăn gì tại phòng đựng thức ăn của Kyoto Image

Chợ Nishiki | Các cửa hàng hàng đầu để ghé thăm và ăn gì tại phòng đựng thức ăn của Kyoto

Cho dù bạn đang tìm kiếm những món ngon thú vị để kích thích vị giác của mình, một lịch sử phong …

Cung điện Hoàng gia Kyoto - Tour có hướng dẫn viên, Giờ và các điểm tham quan lân cận ở Nhật Bản Image

Cung điện Hoàng gia Kyoto - Tour có hướng dẫn viên, Giờ và các điểm tham quan lân cận ở Nhật Bản

Cung điện Hoàng gia Kyoto là một cửa sổ vào lịch sử hoàng gia phong phú của Nhật Bản, mang đến cho …

Quán bar trên tầng thượng ở Bangkok | Điểm giải trí về đêm với tầm nhìn tuyệt vời & cocktail

Cho dù bạn đang nhâm nhi một ly cocktail đặc trưng hay thưởng thức một ly rượu vang hảo hạng, tầm nhìn …

Hành trình 5 ngày ở Bali | Hướng dẫn dành cho những người lần đầu tiên để có một kỳ nghỉ hoàn hảo ở Indonesia Image

Hành trình 5 ngày ở Bali | Hướng dẫn dành cho những người lần đầu tiên để có một kỳ nghỉ hoàn hảo ở Indonesia

Bali là thiên đường du lịch thực sự, nơi bạn sẽ không bao giờ hết thứ để xem và làm. Thách thức …

Cuộc sống về đêm ở Bangkok | Quán bar, câu lạc bộ và khu vực giải trí về đêm phổ biến nhất Image

Cuộc sống về đêm ở Bangkok | Quán bar, câu lạc bộ và khu vực giải trí về đêm phổ biến nhất

Bangkok nổi tiếng với cuộc sống về đêm sôi động và chiết trung, mang đến thứ gì đó cho tất cả mọi …

6 chuyến đi trong ngày ở Osaka và nơi nghỉ ngơi kỳ diệu - Travel Japan Image

6 chuyến đi trong ngày ở Osaka và nơi nghỉ ngơi kỳ diệu - Travel Japan

Các chuyến đi trong ngày ở Osaka có rất nhiều lâu đài lịch sử, suối nước nóng và núi. Tham quan các địa điểm gần một trong những thành phố nổi tiếng nhất của Nhật Bản.

Chỗ ở tại Tokyo: 13 khách sạn gia đình tuyệt vời ở Tokyo

Tokyo là một điểm đến tuyệt vời cho các gia đình, mang đến sự cân bằng hoàn hảo giữa trải nghiệm văn …

Các chuyến đi trong ngày ở Đài Bắc: Tour 13 ngày & Mẹo du lịch Đài Loan

Có rất nhiều chuyến đi trong ngày thú vị từ Đài Bắc, cũng như các tour trong ngày sẽ giúp du khách …

Tour Dongdaemun ở Seoul | Lời khuyên về các điểm tham quan mua sắm & thiết kế Plaza

Là một điểm thu hút khách du lịch lớn của Seoul, Dongdaemun là một khu thương mại quan trọng nằm ở Jongno-gu, …

Các khách sạn tốt nhất ở Tokyo: 13 chỗ ở sang trọng & 5 sao tốt nhất Image

Các khách sạn tốt nhất ở Tokyo: 13 chỗ ở sang trọng & 5 sao tốt nhất

Khung cảnh khách sạn của Tokyo là sự phản ánh rực rỡ của chính thành phố: sự pha trộn hài hòa giữa …

Hành trình Tokyo: Những điều tốt nhất để làm trong chuyến đi 3 ngày và 5 ngày Image

Hành trình Tokyo: Những điều tốt nhất để làm trong chuyến đi 3 ngày và 5 ngày

Du lịch ở Tokyo là một cuộc phiêu lưu đầy sự tương phản thú vị — những tòa nhà chọc trời tương …

Câu lạc bộ ở Seoul: Quán bar, rạp hát và hoạt động cuộc sống về đêm tốt nhất Image

Câu lạc bộ ở Seoul: Quán bar, rạp hát và hoạt động cuộc sống về đêm tốt nhất

Khung cảnh cuộc sống về đêm của Seoul năng động và đa dạng như chính thành phố, mang đến thứ gì đó …

Hướng dẫn du lịch Tokyo: 16 điều thú vị để làm ở Akihabara

Quận Akihabra ở trung tâm Tokyo, còn được gọi đơn giản là Akiba, là điểm đến hàng đầu cho những người hâm …

Ở đâu ở Hồng Kông: 5 Khu tham quan và chỗ ở lân cận

Hồng Kông là một thành phố của sự tương phản rực rỡ, nơi những tòa nhà chọc trời cực kỳ hiện đại …