Jun’ichiro Tanizaki, một trong những nhà văn hàng đầu của Nhật Bản, đã khai thác một cách sống động “vẻ đẹp của bóng tối” ẩn chứa trong kiến trúc và đời sống thường nhật của Nhật Bản trong bài luận “Ca ngợi Bóng tối” xuất bản năm 1933. Ông viết rằng bản chất thực sự của vẻ đẹp Nhật Bản không nằm ở độ sáng, mà nằm ở sự tương tác tinh tế giữa ánh sáng và bóng tối – ánh trăng xuyên qua tán cây, ánh sáng dịu nhẹ sau tấm bình phong giấy shoji, và những hình ảnh phản chiếu mờ ảo trên đồ sơn mài. Tầm nhìn của ông vẫn tiếp tục thu hút độc giả cho đến ngày nay.
Một trong những nơi đã định hình nên cảm quan thẩm mỹ của Tanizaki là cố đô Kyoto. Những bóng tối tĩnh lặng ngự trị trong các ngôi đền và khu vườn đã làm sâu sắc thêm thế giới văn chương của ông. Một nơi nghỉ dưỡng khác mà ông thường lui tới là Arima Onsen ở tỉnh Hyogo.
Hãy cùng khám phá vẻ đẹp của ánh sáng và bóng tối qua hai điểm đến vượt thời gian – Arashiyama của Kyoto và Arima Onsen lịch sử.
Khám phá tinh hoa của Wabi-Sabi tại một ngôi đền di sản thế giới
Quang cảnh từ Đại Hojo (Phủ Trụ Trì).
Chỉ cách trung tâm Kyoto khoảng hai mươi phút đi tàu, khu vực Saga-Arashiyama trải dài về phía tây thành phố – một cảnh quan thiên nhiên luôn biến đổi, nơi ánh sáng và bóng tối đan xen theo mùa. Giữa khung cảnh yên bình này là Chùa Tenryu-ji, được Shogun Ashikaga Takauji xây dựng vào năm 1339 để an ủi linh hồn Thiên hoàng Go-Daigo, và được xây dựng dưới thời Thiền sư Muso Soseki. Năm 1994, chùa được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới.
Vườn Sogenchi của chùa, do chính Muso thiết kế, ngày nay được biết đến như một khu vườn ao theo phong cách tản bộ, nơi cảnh quan thay đổi theo từng bước chân và góc nhìn. Tuy nhiên, nguồn gốc của nó lại bắt nguồn từ zakan-shiki teien (khu vườn ngồi thiền) – nơi các nhà sư ngồi thiền mỗi đêm, hướng mặt ra vườn để thanh lọc tâm hồn. Khi ngồi trên hiên và ngắm nhìn khung cảnh trải rộng ngang tầm mắt, bạn có thể cảm nhận được tinh thần của sự chiêm nghiệm đó.
Quang cảnh chính điện và khu vườn nhìn từ thư phòng. Hồ nước phản chiếu cảnh quan thiên nhiên Arashiyama như một tấm gương.
Muso Soseki đã để lại một câu nói nổi tiếng: “Núi sông không có được mất. Được mất chỉ tồn tại trong tâm trí con người.” Vẻ đẹp không nằm sẵn ở núi non, sông nước hay cây cối—mà chỉ nằm trong mắt người nhìn. Nếu bạn thấy khu vườn đẹp, điều đó có nghĩa là tâm hồn bạn trong sáng. Nếu tâm trí bạn u ám, khu vườn cũng sẽ trở nên ảm đạm. Vậy nên, khu vườn này là nơi nhẹ nhàng dẫn dắt tâm hồn đến sự thanh lọc.
Bức tranh trần Unryu (“Rồng Mây”) trong Pháp Đường (Hatto). Chỉ mở cửa đón khách tham quan vào cuối tuần, ngày lễ và trong những dịp đặc biệt.
Bước vào Pháp Đường, bạn sẽ bước vào một không gian tĩnh lặng khác biệt hoàn toàn với khu vườn bên ngoài. Phía trên, Rồng Mây lướt nhẹ trên trần nhà—một con rồng dõi mắt nhìn bạn từ mọi hướng, được gọi là “Rồng Nhìn Chằm Chằm Tám Phương”. Hình dáng của nó vừa uy lực vừa uyển chuyển, như thể cho phép du khách trải nghiệm cả trời và đất, ánh sáng và bóng tối, động và tĩnh cùng một lúc. Trong đôi mắt của nó, người ta thậm chí có thể thoáng thấy sự giao thoa giữa ánh sáng và bóng tối bên trong chính mình.
Đi bộ trong Rừng Tre, Nơi Bóng Tối Nhẹ Nhàng Run Rẩy
Con đường Rừng Tre dài 400 mét, trải dài từ Đền Nonomiya đến Biệt thự Okochi-Sanso.
Đi qua cổng bắc của chùa Tenryu-ji, bạn sẽ thấy Con đường Rừng Tre, một trong những thắng cảnh mang tính biểu tượng nhất của Arashiyama. Ánh sáng dịu nhẹ len lỏi qua vô số thân tre vươn cao vút; khi gió thổi, lá tre rì rào và ánh nắng lốm đốm lung linh như hơi thở. Tại đây, người ta cảm nhận được sự hòa quyện đầy chất thơ giữa ánh sáng và bóng tối mà Tanizaki đã tôn vinh trong tác phẩm Ngợi ca Bóng tối—vẫn sống động, vẫn lung linh trong sự tôn kính lặng lẽ dọc theo con đường này cho đến ngày nay.
Nước hóa thạch của biển cổ đại: Suối nước nóng Arima
Phòng tắm tại Goshobo, nhà trọ lâu đời nhất ở Arima. Suối nước nóng chảy trực tiếp từ nguồn kinsen (suối vàng). Khu vực trong nhà được chia theo giới tính, với một phòng tắm bán lộ thiên ở phía bên kia.
Suối nước nóng kinsen không màu khi mới nổi lên mặt nước, nhưng chuyển sang màu nâu đỏ khi sắt bị oxy hóa khi tiếp xúc với không khí.
Xoa dịu sự mệt mỏi trong hành trình Kyoto của bạn tại một trong những suối nước nóng nổi tiếng nhất Nhật Bản. Từ Kyoto, Osaka hoặc Nara, bạn có thể đến Arima Onsen trong khoảng một tiếng rưỡi bằng tàu hỏa hoặc xe buýt. Được nhắc đến trong các biên niên sử cổ đại như Nihon Shoki và Fudoki, Arima là một trong những suối nước nóng lâu đời nhất Nhật Bản, cùng với Shirahama và Dogo, được gọi chung là Ba Suối Nước Nóng Cổ Xưa của Nhật Bản. Nơi đây cũng nổi tiếng là nơi nghỉ dưỡng yêu thích của Toyotomi Hideyoshi, người mà di sản của ông vẫn còn lưu lại trong nhiều di tích và địa điểm gắn liền với ông trên khắp thị trấn.
Trong suốt chiều dài lịch sử của mình, Arima đã chào đón vô số nhà thơ và nhà văn — trong số đó có Jun’ichiro Tanizaki.
Suối Gosho, nơi những bọt nước sủi lên. Hơi nước bốc lên cuồn cuộn trong không khí.
Khi nghĩ đến Arima, người ta thường nghĩ ngay đến suối nước nóng kinsen màu nâu đỏ, giàu khoáng chất. Trong khi hầu hết các suối nước nóng ở Nhật Bản đều có nguồn gốc từ núi lửa, thì nước ở Arima lại không phải núi lửa. Chúng được hình thành từ nước biển cổ xưa thấm sâu xuống lòng đất hàng triệu năm trước, và thông qua tiếp xúc với nhiệt độ ngầm và các lớp đá trong quá trình kiến tạo, đã trải qua một quá trình biến đổi hóa học chậm rãi trước khi nổi lên bề mặt. Theo nghĩa này, đây thực sự là “nước hóa thạch của biển cổ đại”, một dòng suối mang trong mình ký ức của chính trái đất.
Nồng độ sắt và muối cao trong nước mang lại khả năng giữ nhiệt đáng kinh ngạc. Sau khi tắm, một lớp màng mỏng dường như hình thành trên da, giữ ấm cơ thể rất lâu sau khi rời khỏi bồn tắm. Từ xa xưa, được biết đến với tên gọi “bể tắm nhiệt”, nó được cho là có tác dụng hỗ trợ tuần hoàn máu kém, giảm đau dây thần kinh và đau khớp, và từ lâu đã được người dân địa phương cũng như du khách yêu thích.
Nơi dễ nhất để tận hưởng kinsen là nhà tắm công cộng Kin no Yu (vé vào cửa: 800 yên cho người lớn), nằm ngay trung tâm khu suối nước nóng. Luôn đông đúc người dân địa phương và du khách, nơi đây còn có bồn ngâm chân miễn phí ngoài trời cho bất kỳ ai muốn ngâm mình.
Ngày nay, các đặc tính chữa bệnh của suối nước nóng có ga và radium cũng thu hút sự chú ý, dẫn đến sự phổ biến của ginsen (suối bạc) – một loại nước tắm trong vắt, mềm mại, không màu. Trong khi kinsen nhẹ nhàng làm ấm cơ thể từ bên ngoài, thì ginsen được cho là có tác dụng thúc đẩy lưu thông máu và làm ấm cơ thể từ bên trong.
Một cách tắm được khuyến khích là bắt đầu với kinsen, để hơi nóng thấm sâu, sau đó ngâm mình trong ginsen để kích thích lưu thông máu. Việc luân phiên giữa hai phương pháp này giúp tăng cường tiết mồ hôi và làm mới cơ thể, giúp cơ thể được trẻ hóa hoàn toàn. Nhiều du khách đến Arima chỉ để tận hưởng cả hai loại suối, tận hưởng sự tương phản của nước vàng và nước bạc.
Mang về nhà một tác phẩm truyền thống: Bút cọ Arima
Khi nhấc bút cọ lên để viết, một con búp bê nhỏ hình hạt đậu ẩn trong cán bút cọ sẽ hiện ra với cái gật đầu vui vẻ.
Tại thị trấn suối nước nóng này, nơi du khách đã tụ tập qua nhiều thế kỷ, một nghề thủ công địa phương đặc sắc đã ra đời. Theo truyền thuyết, khoảng 1.400 năm trước, Hoàng đế Kotoku – đang đau buồn vì không có người kế vị – đã ở lại Arima, nơi ngay đó Hoàng tử Arima chào đời. Lấy cảm hứng từ câu chuyện này, nghệ nhân làm búp bê Isuke vào thời Muromachi (1336–1573) đã tạo ra Arima Ningyo Fude, hay “Bút bọ Búp bê Arima”. Đến thời Edo (những năm 1600–1800), bút cọ Arima đã trở nên nổi tiếng khắp Nhật Bản, được xếp vào Tam Đại Bút của Nhật Bản cùng với bút cọ Nara và Edo.
Đặc điểm nổi bật của bút cọ là độ đàn hồi chắc chắn của cán bút cọ và độ kết dính của đầu bút cọ. Độ đàn hồi của bút cọ cho phép tạo ra những đường nét biểu cảm với độ dày khác nhau, tạo nên nét thư pháp tinh tế, duyên dáng.
Ngày nay, xưởng làm bút cọ Arima duy nhất còn sót lại là Haifukiya Nishida Fude-ten, nơi du khách có thể xem các nghệ nhân chế tác bút cọ thủ công ngay trước mắt mình.
Bút cọ trang điểm sản xuất tại Kumano, Hiroshima, được bọc họa tiết truyền thống Nhật Bản bằng sợi tơ nhuộm tại quận Nishijin, Kyoto. Giá từ 4.000 yên/cọ.
Phía trên cửa hàng trong cùng tòa nhà là Arima Koyado Hataya, một nhà nghỉ bình dân cung cấp chỗ nghỉ ngơi thoải mái không bao gồm bữa ăn.
Tại tầng một của Bảo tàng Đồ chơi và Máy tự động Arima, nằm đối diện Kin no Yu, “Xưởng Đồ chơi” mang đến trải nghiệm thực hành làm Bút cọ Búp bê Arima bằng máy tự động (phí tham gia: 5.000 yên).
Truyền thống tinh tế của Arima Geiko
Trên sân khấu tại Geiko Café Ito.
Từ thời Edo đến thời Minh Trị và Đại Chính (1603–1926), geiko Arima đã tô điểm cho đời sống xã hội của thị trấn suối nước nóng này bằng sự thanh lịch và sắc màu. Họ đại diện cho văn hóa geiko onsen đích thực duy nhất còn sót lại ở vùng Kansai—cùng với Hanamachi của Kyoto và Kitashinchi của Osaka, một biểu tượng của nghệ thuật giải trí tinh tế.
Cho đến ngày nay, Arima geiko vẫn được mời đến các bữa tiệc và sự kiện chính thức trên toàn quốc, biểu diễn các điệu múa truyền thống của Nhật Bản, các bài hát hauta và kouta.
Khi những geiko đi dạo trên đường phố Arima, sự hiện diện của họ thôi cũng đủ tô điểm thêm nét duyên dáng cho khung cảnh hoài cổ của thị trấn.
Thực đơn nổi tiếng của quán cà phê bao gồm một set matcha và các loại bánh ngọt truyền thống (giá 1.800 yên).
Tại Geiko Café Ito, du khách có thể thưởng thức các màn trình diễn múa geiko và trò chơi ozashiki trong không gian thoải mái, dễ chịu. Phí xem biểu diễn múa là 1.500 yên, còn Trải nghiệm Biến hình Arima Geiko – nơi du khách được các geisha năng động trang điểm và tạo kiểu – có giá 33.000 yên.
Trải nghiệm văn hóa tinh tế của geiko mang đến cảm nhận sâu sắc hơn về nét quyến rũ vượt thời gian của Arima.
Bánh Financier có ba hương vị: vị thường (350 yên), vị matcha và vị sô cô la (400 yên mỗi loại). Ăn kèm với nước ép nho tươi mát không chất phụ gia (650 yên).
Khai trương vào tháng 4 năm 2025, Coccinelle là cửa hàng yêu thích của geiko Itsuna. Bánh Financier thủ công của cửa hàng không chất phụ gia, không gluten và được làm từ bột gạo tự làm. Bên ngoài giòn tan, bên trong mềm mại, kích thước hoàn hảo để dạo chơi trên phố Arima—một người bạn đồng hành thú vị cho những buổi dạo bộ thư thái.
Quán trọ lâu đời nhất ở Arima: Được Tanizaki yêu thích
Quầy lễ tân tại Goshobo. Bên trong quán trọ, các tác phẩm thư pháp và thơ ca cùng những câu chuyện đằng sau được trưng bày.
Được thành lập khoảng 800 năm trước, Goshobo là quán trọ lâu đời nhất ở Arima và tọa lạc ngay trung tâm thị trấn suối nước nóng – lịch sử của nó gắn liền với chính Arima.
Những mái hiên gỗ thấp thoáng, ánh sáng dịu nhẹ xuyên qua những tấm bình phong giấy shoji, những lối đi lát đá trong vườn – khắp nơi trong quán trọ đều toát lên “vẻ đẹp của bóng tối” mà Jun’ichiro Tanizaki đã từng say mê trong bài luận “Ca ngợi Bóng tối”. Ánh sáng mờ ảo và bầu không khí yên bình gợi lên cả hoài niệm lẫn sự tinh tế – một không gian nơi du khách có thể thực sự trải nghiệm vẻ đẹp của bóng tối và ánh sáng.
“RAKU”, phòng nghỉ với cả không gian trải chiếu tatami và phong cách phương Tây. Một đêm nghỉ kèm hai bữa ăn (dựa trên phòng đôi) từ 39.400 yên/người.
Tại đây, khi lắng nghe tiếng thì thầm của dòng sông Takigawa, nhiều nhà văn vĩ đại trong quá khứ đã tìm thấy nguồn cảm hứng cho những kiệt tác của mình.
Phòng RAKU tái hiện lại không khí của Goshobo như thời Tanizaki còn sống và viết tiểu thuyết. Bên trong, du khách có thể chiêm ngưỡng sách, thư pháp và đồ gốm liên quan đến Tanizaki và họa sĩ Seiji Sanda.
Bữa tối là bữa ăn kaiseki nhiều món với các món ăn theo mùa như món khai vị, sashimi, đồ nướng, đồ chiên, món thịt và món tráng miệng.
Arima, thường được gọi là “nơi ẩn dật nội tâm của Kansai”, từng là nơi nghỉ dưỡng ưa thích của các hoàng đế và tướng quân. Từ phong cách hiếu khách của họ, yamaga ryori đã ra đời – ẩm thực miền núi mộc mạc tôn vinh sự trù phú của thiên nhiên. Tại Goshobo, các bữa ăn được phục vụ theo tinh thần này: giản dị, theo mùa và không cầu kỳ, cho phép du khách thưởng thức những món quà của thiên nhiên một cách nguyên sơ.
Rượu gin thủ công “Hyogo Vi-Gin”, được tạo ra với sự hợp tác của Nhà máy bia Nishiyama tại Tamba. Sản phẩm kết hợp các đặc sản địa phương từ năm vùng của Hyogo: mù tạt Tajima, việt quất Tamba, yuzu Harima, ớt sansho Settsu Arima và cam Awaji Naruto. Hòa quyện những hương vị đa dạng này thành một, rượu nắm bắt được tinh túy đặc trưng của Hyogo với dư vị cay nồng.
Sức hút lớn nhất của Arima nằm ở cách văn hóa suối nước nóng, văn học, ẩm thực và lịch sử hội tụ tại một nơi.
Trải qua làn sương mù của suối nước nóng và vẻ đẹp tĩnh lặng của cố đô, một hành trình khám phá ánh sáng và bóng tối không chỉ là một chuyến tham quan mà còn là cuộc gặp gỡ với linh hồn sâu thẳm của văn hóa Nhật Bản.
